Ο made in Italy εφιάλτης των Βρυξελλών

salvini-di Maio

«Υποσχεθείτε τον ουρανό με τα άστρα κατά την διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και επιστρέψτε πίσω στην γη όταν έλθει η ώρα να κυβερνήσετε». Αυτή είναι η διαχρονική πολιτική στρατηγική που υιοθετούν οι πολιτικοί σε όλο τον κόσμο. Το βιώσαμε με τον κ. Τσίπρα και πλέον το ερώτημα είναι αν ο Ιταλός κ. Σαλβίνι της Λέγκας του Βορρά και ο κ. Ντι Μάιο των «Πέντε Αστέρων» θα ακολουθήσουν το μονοπάτι του Αλέξη Τσίπρα ή θα επιλέξουν την ανταρσία κατά των Βρυξελλών.

Τα δύο  λαϊκίστικα κόμματα, «5 Αστερια» και «Λέγκα» θέτουν τις τελευταίες πινελιές σε μια  συμφωνία  που δεσμεύτηκαν να την ολοκληρώσουν μέχρι  "τη Δευτέρα". Αυτό σημαίνει ότι ο εφιάλτης των Βρυξελλών - μια ευρωσκεπτική κυβέρνηση σε μια από τις μεγαλύτερες χώρες της ΕΕ - θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα την επόμενη εβδομάδα. Αλλά, καθώς ετοιμάζονται να αναλάβουν την κυβερνητική ευθύνη, οι ευρωσκεπτικιστικές θέσεις τους επιστρέφουν. Η συμφωνία περιλαμβάνει προτάσεις για επαναδιαπραγμάτευση του δημόσιου χρέους της Ιταλίας, απόρριψη της λιτότητας , επαναλειτουργία των Συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μείωση των εξουσιών του μπλοκ και μία πιο φιλορωσική πολιτική.

Η αρχή έγινε με  ένα σχέδιο πιθανής συμφωνίας συνασπισμού μεταξύ τους. Το έγγραφο που διέρρευσε στην ιταλική έκδοση του Huffington Post, αναφέρει την επαναδιαπραγμάτευση των συνθηκών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Συμφώνου Σταθερότητας, την ακύρωση του χρέους της ιταλικής κυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ύψους 250 δισ. ευρώ, και την αναθεώρηση της συνεισφοράς της Ιταλίας στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο της ΕΕ και της Ιταλίας, τα περισσότερα από  αυτά τα αιτήματα θα ήταν δύσκολο ή αδύνατο να πραγματοποιηθούν. Και τα δύο ιταλικά κόμματα ισχυρίστηκαν ότι το σχέδιο είναι «ξεπερασμένο» και έχει αλλάξει σημαντικά.

Τα δύο κόμματα μπορεί να μη ζητούν να εγκαταλείψει η  Ιταλία την ΕΕ, έχουν δηλώσει, όμως, ότι πρέπει να υπάρξει ένας μηχανισμός ο οποίος θα καθορίζει ένα νομοθετημένο τρόπο εξόδου στην περίπτωση που υπάρξει  «σαφής λαϊκή βούληση». Το έγγραφο υποσχόταν επίσης ότι η ενδεχόμενη κυβέρνηση θα καλούσε την Ευρώπη να άρει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Πάντως, τα «5 Αστέρια»  έχουν γενικά μια λιγότερο επιθετική στάση έναντι του ευρώ, αλλά έχουν αρχίσει να υπογραμμίζουν πάλι την αντίθεσή τους σε αυτό που περιγράφουν ως λιτότητα επιβληθείσα από την ΕΕ. Σε ένα ζωντανό βίντεο στο Facebook την Τετάρτη, ο κ. Σαλβίνι δήλωσε ότι η Ιταλία δεν πρόκειται  να λαμβάνει εντολές από την ΕΕ, και σχολίασε με σκωπτικό τρόπο την αντίδραση των χρηματαγορών. Εάν οι χρηματοπιστωτικές αγορές ανησυχούν, είπε, είναι «καλό σημάδι», επειδή αυτό σημαίνει ότι οι αξιωματούχοι που βρίσκονται σε ξένες πρωτεύουσες αντιλαμβάνονται ότι επίκειται η αλλαγή .

«Αντιμετωπίζουμε συνεχείς επιθέσεις από μη εκλεγμένους ευρωκράτες», δήλωσε ο Λουίτζι Ντι Μάιο σε βίντεο την Τρίτη, απαντώντας σε δηλώσεις των Ευρωπαίων Επιτρόπων που εκφράζουν την ελπίδα ότι η Ιταλία δεν θα αλλάξει δραστικά την δημοσιονομική ή μεταναστευτική της πολιτική. «Αυτή είναι η στιγμή να έχουμε θάρρος», συνέχισε ο Di Maio στην ιστοσελίδα του κόμματός του. «Το θάρρος να συνεχίσουμε και να αλλάξουμε τα πράγματα».

Ωστόσο, μετά από την αποκάλυψη του εγγράφου, ορισμένες θέσεις της συμμαχίας  έχουν ήδη αρχίσει να μετατοπίζονται. Ο Claudio Borghi, υπεύθυνος για την οικονομική πολιτική της Λέγκας, δήλωσε την Τετάρτη ότι το κόμμα του δεν επιθυμεί να ακυρώσει η ΕΚΤ το χρέος της Ιταλίας αλλά να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται στον υπολογισμό των ορίων δαπανών βάσει των συνθηκών της ΕΕ.

Η αλλαγή αυτή φάνηκε να επιβεβαιώνεται από ένα σχέδιο συμφωνίας που διέρρευσε στην εφημερίδα La Repubblica την Τετάρτη το βράδυ. Το νέο σχέδιο εξακολουθεί να περιέχει στοιχεία που θα ήταν δύσκολο για τις Βρυξέλλες να αποδεχθούν όπως η έκκληση για «μείωση των αρμοδιοτήτων της ΕΕ», οι  αλλαγές στις ευρωπαϊκές Συνθήκες και η καταγγελία των πολιτικών λιτότητας.

«Οι προτάσεις των Πέντε Αστέρων και της Λέγκας μπορούν να τινάξουν την ευρωζώνη στον αέρα», γράφουν σήμερα οι Financial Times. «Οι προτάσεις στο έγγραφο που διέρρευσε είναι πολύ πιο ριζοσπαστικές απ’ ότι ανέμεναν οι αγορές -κι αν εφαρμοστούν η ευρωζώνη θα διαλυθεί», υποστηρίζει η βρετανική εφημερίδα. Σύμφωνα με τους Financial Times, είναι σε εξέλιξη μια «ανταρσία στο Νότο: Αν οι Βρυξέλλες πίστευαν ότι το να αντιμετωπίσουν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ στην Ελλάδα ήταν εφιάλτης, ας “σφίξουν τώρα τις ζώνες τους” για ν’ αντιμετωπίσουν την Ιταλία».

Τι απομένει…

Αύριο ή το Σαββατοκύριακο θα ζητηθεί η γνώμη των μελών των κομμάτων σχετικά με τη συμφωνία (στην περίπτωση των "5 αστέρων" με ηλεκτρονική ψηφοφορία).  Το πρόγραμμα συνασπισμού είναι πολύ σκληρό σε θέματα που αφορούν στη μετανάστευση και στην Ευρώπη, και αυτό θα μπορούσε να ωθήσει τα αριστερά μέλη του κόμματος των "5 αστέρων"  να την  απορρίψουν. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, δεν είναι σαφές εάν αυτό θα διαλύσει  τη συμφωνία ή έαν  τα δύο μέρη  θα επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

 

Εάν η συμφωνία εγκριθεί τότε οι επικεφαλής  θα την παρουσιάσουν στον πρόεδρο Mattarella. Ως εγγυητής του ιταλικού συντάγματος και των διεθνών συνθηκών, έχει την εξουσία να εγκρίνει ή να απορρίπτει υπουργούς και ακόμη και συγκεκριμένες επιμέρους δεσμεύσεις που περιλαμβάνει το κυβερνητικό πρόγραμμα. Μπορεί ακόμη και να απορρίψει την κυβέρνηση συνασπισμού και να διορίσει μία Κυβέρνησης της επιλογής του όπως έκανε ο τότε πρόεδρος της Δημοκρατίας  το 1953.