Ο ιταλικός κίνδυνος για το ευρώ

λίγκα του Βορρά , 5 αστέρια

Με ορατό πλέον το ενδεχόμενο της κυβερνητικής συνεργασίας της Λίγκας του Βορρά και των "5 Αστέρων", οι Βρυξέλλες έχουν κάθε λόγο να ανησυχούν. Δεν έχουν περάσει δύο χρόνια από τότε που οι Βρετανοί αποφάσισαν το Brexit, και είναι πολύ πιθανόν τώρα οι Βρυξέλλες να κληθούν να αντιμετωπίσουν ένα ακόμα σοβαρό πρόβλημα:  Ένα κυβερνητικό συνασπισμό στην Ιταλία ξεκάθαρα ευρωσκεπτιστικό.

Πλέον το ερώτημα είναι αν, ο Σαλβίνι της Λίγκας και ο Γκρίλο των Αστέρων θα μεταλλαχθούν σε... Τσίπρα, ή αν θα παραμείνουν  πιστοί  στον αντιευρωπαϊσμό τους που άλλωστε εκφράζεται από τις θέσεις των κομμάτων τους.

Η Λίγκα του Βορρά μιλά για δημοψήφισμα στο οποίο οι Ιταλοί θα αποφασίσουν για την παραμονή  της Ιταλίας στην ευρωζώνη. Επίσης διαφωνεί με  τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ, όπως με το όριο των δημοσιονομικών ελλειμμάτων στο3%. Σημειώνεται ότι οι βασικές οικονομικές της προτάσεις περιλαμβάνουν: Το "παγωμα" της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού καθώς και αλλαγές στην φορολογία των επιχειρήσεων, μια αναστροφή του προϋπολογισμού για την συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση του 2011 και ένα 15% κατ' αποκοπή φόρο επί του προσωπικού εισοδήματος.

Αλλά και τα "5 Αστέρια" έχουν ζητήσει την αλλαγή και αναθεώρηση βασικών ευρωπαϊκών συνθηκών και κανόνων. Και είναι σίγουρο ότι, αν θα προχωρήσουν σε δημοψήφισμα, δεν έχουν κανένα λόγο να ακολουθήσουν το παράδειγμα του κ. Τσίπρα ο οποίος σε μια νύκτα απέρριψε την βούληση της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού του.

Άλλωστε, το γεγονός ότι ο Σαλβίνι  είναι  δηλωμένος θαυμαστής του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν και του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπάν, είναι αρκετό για να κατανοήσει κανείς ότι η Ρώμη, η πρωτεύουσα της  τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης, θα είναι -για πρώτη φορά- πιο κοντά στην Βουδαπέστη από όσο στο Βερολίνο. Ο κίνδυνος να μετατραπεί η ΕΕ σε βαβέλ καθώς θα συνυπάρχουν ευρωσκεπτικιστές, αυταρχικοί και ευρωπαϊστές, είναι πλέον ορατός.

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον τα σχέδια για την μεταρρύθμιση της ΕΕ είναι πιθανόν να βρεθούν στην "κατάψυξη". Με την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης να αμφισβητεί το ενιαίο νόμισμα και να αντιστρατεύεται τον ευρωπαϊκό φεντεραλισμό, με την  Γαλλία να βρίσκει αντίθετη την Γερμανία στο σχέδιο του Μακρόν για την μεταρρύθμιση της ΕΕ, με την Ισπανία να έχει να αντιμετωπίσει τον καταλανικό πονοκέφαλο, τότε εύλογα μπορεί να αναρωτηθεί  κανείς πόσο μπορεί να αντέξει το ευρωπαϊκό καράβι. Και οι αντοχές του καραβιού έχουν μειωθεί, καθώς έχει να αντιμετωπίσει τις συμπληγάδες του Τράμπ και του Πούτιν.

Σίγουρα, οι πιθανότητες εξόδου της Ιταλίας από το ευρώ είναι περιορισμένες καθώς ο Ιταλός πρόεδρος Sergio Mattarella μπορεί να λειτουργήσει ως «ασφαλιστική δικλείδα». Υπενθυμίζεται ότι έχει δηλώσει πως θα αντισταθεί σε κάθε κυβέρνηση που θέτει υπό αμφισβήτηση την ένταξη στην ευρωζώνη. Παρόλα αυτά, όμως, μια ιταλική έξοδος από το ευρώ δεν μπορεί να αποκλειστεί. Αψευδής μάρτυς οι δηλωσεις του Beppe Grillo, με τις οποίες επανέφερε την περασμένη εβδομάδα την ιδέα για την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την παραμονή της Ιταλίας στο ενιαίο νόμισμα. Έχοντας δεδομένη την στάση των Ευρωπαίων σε ανάλογα  τέτοια δημοψηφίσματα (Γαλλία και Κάτω Χώρες το 2005, η Ιρλανδία το 2008 και Βρετανία το 2016), τότε εύκολα κατανοεί κανείς ότι η ΕΕ θα κληθεί να πλεύσει  σε αχαρτογράφητα και επικίνδυνα  νερά.

Αλλά η άνοδος των Ιταλών ευρωσκεπτικιστών στην εξουσία απειλεί και μερικές από τις θεμελιώδεις πολιτικές της ΕΕ, όπως, για παράδειγμα, τις σχέσεις με την Ρωσία. Οι φιλορωσικές θέσεις που είχαν εκφραστεί από την Ελλάδα και την Ουγγαρία δεν επηρέασαν την πολιτική των κυρώσεων. Αν όμως στο κλαμπ των φιλορώσων προστεθεί και η Ιταλία, τότε τα πράγματα αλλάζουν όχι μόνο στην ΕΕ αλλά και στο ΝΑΤΟ.

Εξίσου σημαντικό είναι ότι μια κυβέρνηση συνεργασίας της Λίγκας και των 5 Αστέρων  θα αποτελέσει «φάρο» για όλους τους υπόλοιπους ευρωσκεπτικιστές σε ολόκληρη την Ευρώπη. Μάλιστα, είναι σίγουρο ότι το ιταλικό παράδειγμα θα αξιοποιηθεί από την Marine Le Pen  και τους ευρωσκεπτικιστές από την Αυστρία, την Ολλανδία, την Πολωνία και την Τσεχία, που συμμετέχουν στην ομάδα της στο ευρωκοινοβούλιο. Μια έκρηξη του ποσοστού των ευρωσκεπτικιστών στις επόμενες ευρωεκλογές σίγουρα δεν θα είναι ό,τι καλύτερο θα μπορούσε να συμβεί. Είναι πολύ πιθανόν, μάλιστα, να ανατραπούν οι ισορροπίες στην Ευρωβουλή όπου μέχρι σήμερα κυριαρχεί το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.

Η Λίγκα και τα  Πέντε Αστέρια κατάφεραν να ξεπεράσουν την αντίθεση του «πρώην Καβαλιέρε», ο οποίος έως τώρα φοβόταν τον αποκλεισμό του από τις πολιτικές εξελίξεις, και φαίνονται αποφασισμένοι να προχωρήσουν στην επόμενη κίνηση τους που δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα κοινό πρόγραμμα.

 

.