Αριστερή νεοφιλελεύθερη οικονομική πολιτική

φτώχεια

Η ελληνική οικονομία ξεθεμελιώνεται. Η συνεχής και αδιάκοπη εφαρμογή της πολιτικής της "εσωτερικής υποτίμησης" έχει ήδη αφήσει ανεξίτηλα τα σημάδια της με το κλείσιμο χιλιάδων επιχειρήσεων που απευθύνονταν στην  ελληνική αγορά. Την θέση τους πήραν σουβλατζίδικα, καφετέριες και μπαρ που υπόσχονταν φτηνό φαί για να ξεγελούν χωρίς πολλά χρήματα οι Έλληνες την κάθε λογής πείνα τους, και φρέντο για να σκοτώσουν με μόλις 3 ευρώ τις άδειες ώρες τους που λόγω ανεργίας και μειωμένης απασχόλησης αυξήθηκαν ιλιγγιωδώς.

Για να το πούμε απλά, την θέση των εμπορικών καταστημάτων που συντηρούσαν δεκάδες χιλιάδες ελληνικές βιοτεχνίες, οι οποίες με την σειρά τους απασχολούσαν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης, κατέλαβαν επιχειρήσεις υγειονομικού ενδιαφέροντος που αγοράζει καφέ από την Nestle , οινοπνευματώδη από την Σκωτία και την Ρωσία τα οποία διακινούνται από κάποιες άλλες πολυεθνικές, ποτήρια και τασάκια από την Κίνα, τυριά και αλλαντικά από κάποια πολυεθνική τροφίμων της Βόρειας Ευρώπης, και που προσφέρει απασχόληση με την ώρα.

Αψευδής μάρτυρας όλων αυτών, το ιστορικό τρίγωνο της Αθήνας όπου ιστορικές εμπορικές επιχειρήσεις όπως του "Αντωνίου", του "Ηλιόπουλου" και πολλές άλλες, είτε έχουν κλείσει είτε έχουν αλλάξει δραστηριότητα είτε έχουν καταφύγει σε Κινέζους  προμηθευτές για να ανταγωνιστούν τα Zara και τα H&M.

Για να είμαστε ειλικρινείς πρόκειται για μια διαδικασία που είχε ξεκινήσει από τα μέσα της δεκαετίας του ΄80 αλλά κορυφώθηκε στα χρόνια των Μνημονίων. Ανάλογες ιστορίες εκτυλίχθηκαν από το 2010 μέχρι σήμερα σε όλους τους κλάδους της ελληνικής οικονομίας: Την οικοδομή, την γεωργία, την κτηνοτροφία...

Και δεν θα μπορούσαν τα πράγματα να είναι διαφορετικά με την ρότα που έχει τραβήξει η Ελλάδα από το 2010 και μετά. Όταν, αφαιρείς εισόδημα μειώνοντας τους μισθούς και τις συντάξεις, αυξάνοντας την φορολογία και περιορίζοντας τις δαπάνες πρόνοιας και κοινωνικής προστασίας, τότε οι άνθρωποι δεν έχουν χρήματα για να ψωνίσουν. Και αυτά τα λίγα που μπορεί να διαθέσουν τα ξοδεύουν σε χαμηλής ποιότητα προϊόντα γιατί αυτά είναι τα φτηνά. Έτσι, ο Έλληνας παραγωγός, βιοτέχνης, επαγγελματίας για να τα βγάλει πέρα, να πληρώσει φόρους, εισφορές, δάνεια και μισθούς, αναγκάζεται είτε να κρατήσει ψηλά τις τιμές αφού οι πόρτες των τραπεζών είναι κλειστές για αυτόν είτε να κλείσει είτε να «μεταφερθεί». Ένας φαύλος κύκλος, δηλαδή, που για να ξεφύγει κανείς από αυτόν μια λύση υπάρχει: Το τέλος.

Η οικονομία μοιάζει με μία πίτα που δεν μπορεί να μεγαλώσει χωρίς πρόσθετα υλικά. Στην δική μας περίπτωση, η πίτα μίκρυνε και ξαναμοιράστηκε μεταξύ των συνδαιτημόνων. Το κομμάτι που αναλογούσε στους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους μικρομεσαίους συρρικνώθηκε για να μεγαλώσει εκείνο των "ευπροσάρμοστων" και των "αεριτζήδων".  Έτσι, από το 2010 και μετά, υπήρξε μια άνευ προηγουμένου ανακατανομή εισοδήματος αφού τα "θύματα" της κρίσης με τις περικοπές και τις αφαιμάξεις επιδοτούσαν τους υπόλοιπους. Για να το αντιληφθεί αυτό κανείς δεν έχει παρά να δει πόσες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ εισέπραξαν οι κάθε λογής συμβουλευτικές εταιρίες προκειμένου να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, να μελετήσει τα οικονομικά στοιχεία των εισπρακτικών εταιρειών, να υπολογίσει το κόστος που είχε το ξεπούλημα περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου, τις προμήθειες που εισπράττουν οι τράπεζες για τις υπηρεσίες που παρέχουν σε ένα τεράστιο εύρος δραστηριοτήτων που ξεκινά από ένα απλό έμβασμα και φθάνει μέχρι την πληρωμή ενός λογαριασμού...

Στα χρόνια του Μνημονίου γιγαντώθηκε μια μεταπρατική οικονομία σε βάρος της παραγωγικής. Μια οικονομία που προσφέρεται για  "αεριτζήδες" και  μεταπράτες και τιμωρεί τους ανθρώπους του μόχθου. Επίσης, η  οικονομική αναδιάρθρωση που πραγματοποιήθηκε στηρίχτηκε σε δύο πυλώνες: Στον τουρισμό και τις εξαγωγές, καθώς οι δύο αυτές οικονομικές δραστηριότητες πήραν το κομμάτι από την πίτα που αναλογούσε στην ιδιωτική κατανάλωση. Κοντολογίς, τόσο οι εξαγωγές όσο ο τουρισμός επιδοτήθηκαν από τους "χαμένους" της κρίσης, οι οποίοι με τις θυσίες τους μείωσαν το κόστος και κατέστησαν τις παρεχόμενες υπηρεσίες ανταγωνιστικές.

Εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς: Και που είναι το μεμπτό; Αν η τουριστική βιομηχανία και οι εξαγωγές στηρίζονταν σε ελληνική προστιθέμενη αξία, τότε τα οφέλη τα οποία θα διαχέονταν στην υπόλοιπη οικονομία θα ήταν σημαντικά. Αλλά αυτό δεν έγινε, για τον απλούστατο λόγο ότι οι πολιτικοί των Μνημονίων αδιαφόρησαν. Αντίθετα, αποδείχθηκαν ένθερμοι υποστηρικτές του ελεύθερου εμπορίου και της μείωσης του κόστους εργασίας. Όμως το πρόβλημα της νέας ελληνικής οικονομίας που -κάποια στιγμή- θα αναδυθεί  από τα αποκαΐδια της, είναι ότι ενδιάμεσα  θα έχει γκρεμίσει όλα τα τείχη που την προστάτευαν από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα. Θα είναι μια οικονομία πλήρως εξαρτημένη από το τραπεζικό σύστημα, υπερχρεωμένη, που θα λειτουργεί με κανόνες αποκλεισμού.

Αλλά το πιο σημαντικό είναι η ίδια η εξωστρέφεια της. Δυστυχώς οι πολιτικές ηγεσίες -και κυρίως η κυβέρνηση Τσίπρα- δεν κατανοεί ότι η εξωστρέφεια είναι "δώρο" μόνο για παραγωγικές οικονομίες όπως για παράδειγμα της Γερμανίας. Για οικονομίες όμως, που βασίζονται σε τουρίστες και ραπανάκια, η εξωστρέφεια μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική αν δεν συνυπάρχει με μια ισχυρή εσωτερική αγορά.

Η ιστορία αυτή επαναλαμβάνεται τις τελευταίες δεκαετίες αδιάλειπτα. Για παράδειγμα η Αίγυπτος οδηγήθηκε στην "αγκαλιά" του ΔΝΤ όταν ο τουρισμός της κατέρρευσε εξαιτίας των τρομοκρατικών κτυπημάτων. Αλήθεια οι κ.κ. Τσίπρας και Τσακαλωτος δεν αντιλαμβάνονται ότι όταν το παγκόσμιο οικονομικό κλίμα επιδεινωθεί και οι τουρίστες μειωθούν μαζί με την ζήτηση  για ελληνικά προϊόντα στις μεγάλες αγορές της ΕΕ τότε για να διατηρήσει την ανταγωνιστικότητα θα αναγκαστεί να μπει σε μια διαδικασία ακόμα πιο επώδυνης εσωτερική υποτίμησης;

Προφανώς το γνωρίζουν, αλλά εσκεμμένα το αποσιωπούν. Δεν υπάρχει άλλη εξήγηση για κάποιον που καταλαβαίνει στοιχειώδη οικονομικά και διαβάζει το Μεσοπρόθεσμο που παρουσίασε χθες ο κ. Τσακαλώτος.

Αρκεί να δει κανείς τις προβλέψεις που περιλαμβάνει το Μεσοπρόθεσμο για να συνειδητοποιήσει ότι τα πλεονάσματα που αναφέρει  επιβεβαιώνουν την επιλογή της αδιάκοπης υπερ-λιτότητας ως το 2022.

Συγκεκριμένα, το Μεσοπρόθεσμο που συνέταξαν οι Ευκλείδης Τσακαλώτος και Γιώργος Χουλιαράκης προβλέπει:

-Πρωτογενές πλεόνασμα: Από 3,56% του ΑΕΠ φέτος, θα ακολουθεί διαρκώς ανοδική πορεία στο 3,96% του ΑΕΠ το 2019, σε 4,1% το 2020, 4,53% το 2021 και 5,19% του ΑΕΠ το 2022. Στη διάρκεια της πενταετίας οι δεσμεύσεις που απορρέουν από το Μνημόνιο ορίζουν στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ.

-Υπερ-πλεόνασμα 8 δισ. ευρώ: Φέτος ξεκινά με 111 εκατ. ευρώ, το 2019 φτάνει τα 866 εκατ. ευρώ, ανεβαίνει σε 1,287 δισ. ευρώ το 2020, υπερβαίνει τα 2 δισ. ευρώ (2,112 δισ. ευρώ) το 2021 και "χτυπάει ταβάνι" σε 3,582 δισ. ευρώ το 2022.

Οι αριθμοί αυτοί αποκαλύπτουν μια μεγάλη αλήθεια: Για τον ΣΥΡΙΖΑ η εσωτερική αγορά δεν υπάρχει και για αυτό δεσμεύει την χώρα -και τους Έλληνες- σε μια ατέρμονη φορολογική αφαίμαξη, σε αδιάλειπτη περικοπή των δημοσίων δαπανών και δημοσίων επενδύσεων και σε διαχρονική μείωση του κόστους εργασίας.

Το μείγμα αυτής της πολιτικής το δίχως άλλο δεν θυμίζει σε τίποτε ένα κόμμα της Αριστεράς, καθώς είναι απολύτως συνεπές με τις πιο σκληρές νεοφιλελεύθερες προτάσεις. Δυστυχώς για τον κ. Τσίπρα , οι επιλογές του γυρίζουν την χώρα πάνω από 70 χρόνια πίσω (στο 1952) . Τότε που ο Νίκος Ζαχαριάδης είχε πει το περίφημο «Τι Πλαστήρας, τι Παπάγος... άσπρος σκύλος, μαύρος σκύλος, ούλοι οι σκύλοι μια γενιά!», σχολιάζοντας τις εκλογές που έγιναν εκείνη την χρονιά.

Ο κ. Τσιπρας με την υπογραφή του έκανε το σύνθημα αυτό επίκαιρο καθώς πολλοί Έλληνες θα σκεφτούν όταν βρεθούν απέναντι στην κάλπη: «Τι Τσίπρας , τι Μητσοτάκης... άσπρος σκύλος, μαύρος σκύλος, ούλοι οι σκύλοι μια γενιά!». Επίσης δικαίωσε  τον κ. Μελανσόν ο οποίος ζήτησε την απομάκρυνση του ΣΥΡΙΖΑ από την ευρωομάδα της Αριστεράς. Υπό μια έννοια ο κ. Τσίπρας με τις δεσμεύσεις που φορτώνει τις μελλοντικές Κυβερνήσεις του τόπου μπορεί να διεκδικήσει με αξιώσεις τον τίτλο του Έλληνα Μπλέρ.