Ανατολίτικο παζάρι στις Βρυξέλλες

ελληνοτουρκικα

Σε μάχη παρασκηνίου εξελίσσεται η προετοιμασία της ειδικής συνόδου κορυφής που, εκτός άλλου απροόπτου, θα γίνει 1-2 Οκτωβρίου, με το Βερολίνο να χρησιμοποιεί όλα τα μέσα προκειμένου να περάσει μια «νέα στρατηγική σχέση Ε.Ε.-Τουρκίας». Είναι ίσως η πρώτη φορά που μια ειδική σύνοδος, προγραμματισμένη από τον Ιούλιο, δεν έχει ακόμη ατζέντα και προτάσεις πολιτικών αποφάσεων, αν και σήμερα το μεσημέρι, υπό κανονικές συνθήκες, θα έπρεπε να ολοκληρωθεί.

Από την περασμένη Τρίτη όλοι οι θεσμικοί εκπρόσωποι της Ε.Ε. είχαν τηλεδιασκέψεις με τον Τ. Ερντογάν, η Α. Μέρκελ με τον πρόεδρο του Συμβουλίου της Ε.Ε., Σ. Μισέλ, στη συνέχεια η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενώ και ο γ.γ. του ΝΑΤΟ που καθ’ όλη τη διάρκεια της έντασης είχε μία τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Τουρκίας προχθές συνομίλησε αναλυτικά μαζί του. Χθες ο Γ. Στόλτενμπεργκ συνομίλησε και με τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη.

Η εικόνα που δίνουν οι Βρυξέλλες είναι πως η Ελλάδα και η Τουρκία μπαίνουν σε φάση διαλόγου και κατά συνέπεια δεν υπάρχει θέμα επιβολής κυρώσεων από την Ε.Ε. Εντούτοις ακόμη δεν έχει οριστεί η ημερομηνία του 61ου γύρου των διερευνητικών συνομιλιών, καθώς η ελληνική κυβέρνηση θέλει προηγουμένως να έχει τα αποτελέσματα της συνόδου, ενώ η τουρκική ηγεσία πιέζει για έναρξη πριν από τη σύνοδο.

Παράλληλα, όπως αποτυπώθηκε στην ανακοίνωση της τουρκικής Προεδρίας μετά τη συνεδρίαση του συμβουλίου Άμυνας η Τουρκία θέλει επιτακτικά να τεθεί στο τραπέζι και θέμα αποστρατιωτικοποίησης νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, θεωρώντας ότι παραβιάζονται οι διεθνείς συνθήκες. Ως προς το γενικό πλαίσιο στην ανακοίνωση επαναλαμβάνεται ότι η Τουρκία δεν θα κάνει καμία υποχώρηση και κανένα συμβιβασμό στα δικαιώματα του τουρκικού έθνους, σε γη, θάλασσα και αέρα.

Ενα δεύτερο πεδίο πιέσεων είναι ο κατάλογος κυρώσεων που καταρτίστηκε τον Ιούνιο από το Συμβούλιο Εξωτερικών για τις τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ της Κύπρου και έχει συνδεθεί με τις κυρώσεις για τη Λευκορωσία που αποφασίστηκαν τον Αύγουστο. Το μήνυμα τώρα προς τη Λευκωσία από το Βερολίνο και τις Βρυξέλλες είναι να μη θέσει βέτο για τις κυρώσεις στη Λευκορωσία, κάτι που σημαίνει ότι η προεδρία της Ε.Ε. δεν θα προωθήσει τον κατάλογο κυρώσεων για την Τουρκία.

Ο πρόεδρος της Κύπρου Ν. Αναστασιάδης με συνέντευξη στη γαλλική Le Figaro τόνισε ότι η Κύπρος είναι υπέρ των κυρώσεων στη Λευκορωσία αλλά επιμένει και στις κυρώσεις για την Τουρκία ώστε «να μην υπάρχουν δύο μέτρα και δύο σταθμά».

Από την πλευρά της η Τουρκία δεν δείχνει διατεθειμένη να συζητήσει την απόσυρση των σκαφών της από την κυπριακή ΑΟΖ, αντιθέτως, σύμφωνα με τον διευθυντή επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας, Φ. Αλτούν, θα συνεχίσει τις δραστηριότητες και παράλληλα σχεδιάζει το επόμενο βήμα που θα είναι «η πραγματοποίηση μιας περιφερειακής διάσκεψης με τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων», καθώς, όπως είπε, «αυτός είναι ο μόνος τρόπος για λύσεις αποδεκτές και επωφελείς για όλες τις πλευρές».