Μπορεί το 91% να ψήφισε υπέρ της συμφωνίας για το νέο όνομα αλλά μόλις το 36,8% των πολιτών συμμετείχε στο δημοψήφισμα. Η χαμηλή συμμετοχή συνιστά κόλαφο για τη Δύση, καθώς οι σημαντικότεροι πολιτικοί της επισκέφτηκαν τις τελευταίες εβδομάδες τη χώρα για να στηρίξουν το ‘ναι'. Δεδομένου ότι η συμμετοχή ήταν κάτω από 50%, η ψηφοφορία είναι άκυρη. Μπορεί το δημοψήφισμα να είχε συμβουλευτικό χαρακτήρα, ωστόσο τώρα είναι ακόμη πιο απίθανο να εγκρίνει την αλλαγή του ονόματος η απαιτούμενη πλειοψηφία των 2/3 στη Βουλή.Η υψηλή αποχή της Κυριακής δεν είναι μόνον επιτυχία του αντιπολιτευόμενου εθνοσυντηρητικού VMRO και του προέδρου Ιβάνοφ που είχαν καλέσει σε μποϋκοτάζ. Συνιστά επίσης έκφραση μιας διαδεδομένης δυσαρέσκειας για το γεγονός ότι θέματα εθνικής ταυτότητας αποφασίζονται σε διπλωματικούς κύκλους, χωρίς τους πολίτες. Μένοντας την Κυριακή στο σπίτι όμως οι πολίτες γύρισαν την πλάτη και σε αξιωματούχους της Δύσης, από τη γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ μέχρι τον αμερικανό υπουργό Άμυνας Μάτις που τις τελευταίες εβδομάδες είχαν επισκεφθεί τη χώρα για να στηρίξουν το ‘ναι'.Υπάρχουν δυο λόγοι που κυβερνήσεις της Δύσης θέλουν να ενταχθεί η ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και να συνδεθεί πιο στενά με την ΕΕ: θέλουν να περιορίσουν τη ρωσική σφαίρα επιρροής στα Βαλκάνια και να αποτρέψουν την αναζωπύρωση της έντασης μεταξύ των Σλάβων και των Αλβανών στη χώρα. Η έκβαση του δημοψηφίσματος δεν βοηθά προς καμία κατεύθυνση.Οι βουλευτές στα Σκόπια μπορούν βέβαια να αποφασίσουν παρά ταύτα την αλλαγή της ονομασίας της χώρας αλλά θα το έκαναν με δική τους βούληση.
Με δεμένα τα χέρια Αθήνα και δυτικός παράγων προσπαθούν να σκιαγραφήσουν τα μελλούμενα μετά το αποτυχημένο δημοψήφισμα στην ΠΓΔΜ. Σε εξαιρετικά δύσκολη θέση βρίσκεται κυρίως ο Ζόραν Ζάεφ, ο σοσιαλδημοκράτης πρωθυπουργός της χώρας που ασφαλώς αλλιώς οραματίζονταν την επόμενη ημέρα. Οι δυνατότητες που έχει τώρα στη διάθεσή του για να προχωρήσει είναι περιορισμένες.Μια από αυτές είναι να απευθύνει έκκληση στο συντηρητικό αντιπολιτευόμενο VMRO- DPMNE να τηρήσει υπεύθυνη στάση και να εγκρίνει στη Βουλή τη Συμφωνία των Πρεσπών. Για να εγκριθεί η συμφωνία χρειάζεται 11 ψήφους από την αντιπολίτευση προκειμένου να πατήσει σε αυτήν την πλειοψηφία και να προχωρήσει στην συνταγματική αναθεώρηση. Θα είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν βουλευτές, ακόμη και ανάμεσα σε αυτούς που τον τελευταίο καιρό διαφώνησαν με τη γραμμή του κόμματός τους που θα δείξουν ανοιχτά «ανυπακοή». Μέσα στο κόμμα κυριαρχεί κλίμα απειλών εναντίον εκείνων που θα τολμήσουν να «προδώσουν το κόμμα και τη χώρα». Την κατάσταση δυσκολεύει ακόμη περισσότερο η διαίρεση της κοινωνίας ανάμεσα σε «πατριώτες» και «προδότες». Συνεχίζεται με άλλα λόγια το κλίμα πόλωσης που ξεκίνησε από τον τότε πρόεδρο του VMRO Νίκολα Γκρουέφσκι. Οι βουλευτές του μοιάζουν να έχουν παγιδευτεί στην πολιτική του κόμματός τους.
Άρα στον Ζόραν Ζάεφ δεν απομένει παρά ο δρόμος των πρόωρων εκλογών. Την απόφαση πρέπει να λάβει το αργότερο μέχρι τις 10 Οκτωβρίου ώστε να διεξαχθούν εκλογές στις 25 Νοεμβρίου. Μόνο με αυτό το χρονοδιάγραμμα θα μπορέσει η νέα βουλή να εγκρίνει τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις μέχρι τον ερχόμενο Φεβρουάριο ή Μάρτιο. Το VMRO όμως θέλει να αποφύγει τις εκλογές. Στις τελευταίες λόγω της εθνικιστικής ρητορικής του, ιδιαίτερα εναντίον των αλβανικής καταγωγής κατοίκων της ΠΓΔΜ, έχασε σε ποσοστά και στις επόμενες εκλογές αναμένεται να χάσει ακόμη περισσότερα. Χωρίς τους εκλεγμένους βουλευτές αλβανικής καταγωγής κανένα κόμμα δεν μπορεί να συγκροτήσει σταθερή κυβέρνηση.
Οι διαδικασίες πάντως σε ό,τι αφορά το ΝΑΤΟ συνεχίζονται, όπως δηλώνει ο Στέβο Πενταρόφσκι, συντονιστής του ΝΑΤΟ. «Ξεκινήσαμε διαπραγματεύσεις με το ΝΑΤΟ αμέσως μόλις πήραμε την πρόσκληση στη σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών, 11 και 12 Ιουλίου και ήδη έχουμε προγραμματίσει τον επόμενο γύρο διαπραγματεύσεων στις 18 και 19 Οκτωβρίου. Αυτός είναι και ο κύριος όρος για να ολοκληρώσουμε με επιτυχία την πολιτική διαδικασία υλοποίησης της διμερούς συμφωνίας με την Ελλάδα για το όνομα.
- Log in to post comments
