Παγίδες ...εισαγωγής

Πρώτα ήρθαν από τις ΗΠΑ η ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου και το Χαλοουίν. Σήμερα κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος η ημέρα των προσφορών και εκπτώσεων γνωστή ως Black Friday.

Φέτος, οι προσφορές ξεκίνησαν στα καταστήματα ήδη από τη Δευτέρα, σε μια προσπάθεια των επιχειρήσεων να δουν... άσπρη μέρα, με τις οργανώσεις καταναλωτών να εφιστούν την προσοχή των πολιτών για τυχόν εξωφρενικές και ενδεχομένως πλασματικές «ευκαιρίες».

Οι προωθητικές ενέργειες Black Friday και Cyber Monday ήρθαν από τις ΗΠΑ και αλλάζουν αργά, αλλά σταθερά το λιανικό εμπόριο σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων και η Γερμανία. Το ιδιαίτερό χαρακτηριστικό τους είναι ότι οι προσφορές ξεκινούν περίπου ένα μήνα πριν την τελική ευθεία των χριστουγεννιάτικων αγορών. Στους πρωτοπόρους των προσφορών αυτών ανήκει ο αμερικανικός διαδικτυακός γίγαντας Amazon, ο οποίος με σύνθημα «αγόρασε από τώρα σε καλές τιμές χριστουγεννιάτικα δώρα» ξεκίνησε ήδη στη Γερμανία εβδομάδα προσφορών που θα κορυφωθούν την ερχόμενη Δευτέρα με την Cyber Monday. Στο χορό των προσφορών στο διαδίκτυο συμμετέχουν πλέον πλήθος καταστήματα από το Lidl μέχρι το Media Markt υποσχόμενα στους καταναλωτές ότι θα κάνουν «τα καλύτερα ψώνια της χρονιάς».

Οι προωθητικές δράσεις στο κατώφλι των Χριστουγέννων είναι αμφιλεγόμενες και μεταξύ των εμπόρων. Ο ειδικός σε ζητήματα εμπορίου Γκέριντ Χαίνεμαν από το Πανεπιστήμιο Κάτω Ρήνου θεωρεί ότι «μια έξαρση προσφορών πριν τις γιορτές δεν έχει νόημα. Οι προσφορές έχουν θέση στο τέλος της σεζόν». Από την άλλη ωστόσο ο Κάιν Χούντετς από το Ινστιτούτο Εμπορικών Ερευνών IFH πιστεύει ότι «οι έμποροι δεν έχουν πλέον επιλογή. Όποιος δεν συμμετέχει στην Black Friday θα μείνει με γεμάτες τις αποθήκες».

Πάντως, παρά το γεγονός ότι πολλοί έμποροι προσπαθούν να «γλυκάνουν» τους καταναλωτές με ειδικές εκπτώσεις και προσφορές, οι οργανώσεις προστασίας καταναλωτών συνιστούν σε όλους τους επίδοξους αγοραστές να διατηρήσουν την ψυχραιμία τους και να μην ενδώσουν στις «σειρήνες» των Black Friday και Cyber Monday χωρίς να κάνουν προηγουμένως ορισμένες συγκρίσεις τιμών.Δηλαδή , να μην επηρεάζονται από προϊόντα «κράχτες» και να συγκρίνουν μακροπρόθεσμα την εξέλιξη στην τιμή του προϊόντος που τους ενδιαφέρει ώστε να αποφύγουν τυχόν παγίδες ή παραπλάνηση.

Η  Συνήγορος του Καταναλωτή και διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Κέντρου Καταναλωτή Ελλάδας, Αθηνά Κοντογιάννη, δήλωσε (ΑΠΕ) ότι «τυχόν εξωφρενικές προσφορές των ημερών πρέπει να αντιμετωπίζονται με σύνεση και προγραμματισμό».

Για παράδειγμα, μια συνηθισμένη παραπλανητική πρακτική είναι η αναγραφή υψηλών ποσοστών προσφοράς, τα οποία, ενώ παρουσιάζονται ως γενικά ή ότι αφορούν ευρείες κατηγορίες ειδών, στην πραγματικότητα καλύπτουν ελάχιστα προϊόντα-«κράχτες», με τις εκπτώσεις στα υπόλοιπα προϊόντα να είναι πολύ μικρές.

Μια λύση για τους καταναλωτές είναι η προηγούμενη διαδικτυακή αναζήτηση μέσα από τις ιστοσελίδες των καταστημάτων, για σύγκριση τιμών και τον εντοπισμό της πραγματικής ευκαιρίας.