Χειρότερα δεν γίνεται...

Ουκρανία

Χειρότερες δεν θα μπορούσαν να είναι οι σχέσεις ανάμεσα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης και το Πατριαρχείο της Μόσχας. Μήλο της έριδος, η ανακήρυξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας σε αυτοκέφαλη.Με την εκλογή του μητροπολίτη Επιφανίου ως προκαθημένου της νέας αυτοκέφαλης εκκλησίας της Ουκρανίας, από την ιδρυτική σύνοδο, το Κίεβο δρομολογεί την ανεξαρτησία του από τη Ρωσία και σε επίπεδο εκκλησιών.Στις 6 Ιανουαρίου ο προκαθήμενος της ορθοδοξίας θα παραδώσει στον μακαριότατο Επιφάνιο τον Τόμο της ιδρύσεως της αυτοκέφαλης εκκλησίας της Ουκρανίας κι έτσι θα έχει ολοκληρωθεί και επίσημα η διαδικασία ίδρυσης της αυτοκέφαλης εκκλησίας της Ουκρανίας. Η Μόσχα απο την πλευρά της αντιδρά έντονα όχι μόνο για θρησκευτικούς λόγους αλλά και για πολιτικούς. Αν και η ρωσική εκκλησία πήρε το βάπτισμα και την χριστιανική πίστη από την Κωνσταντινούπολη και η Εκκλησία της Ρωσίας πήρε, την αυτοκεφαλία και την πατριαρχική αξία από το Οικουμενικό Πατριαρχείο τον 16ο αιώνα εν τούτοις η Μόσχα δεν διστάζει να τεντώσει το σχοινι με το Φανάρι καθώς αντιμετωπίζει τις εξελίξεις με την Ουκαρανική εκκλησία ως εσωτερική υπόθεση. Οι σχέσεις με το Πατριαρχείο έγινε εκρηκτική όταν οι Ρώσοι μποϊκόταραν την ιστορική Πανορθόδοξη Σύνοδο, την πρώτη μετά το 1056, που έγινε το 2016 στην Κρήτη. Λάδι στη φωτιά έριξε επιπλέον η προσάρτηση της Κριμαίας.Σε αυτό το πλαίσιο οι παρατηρητές μιλούν για έναν «Πόλεμο της Ορθοδοξίας».Οι Ρώσοι έχουν ήδη ακυρώσει τη συμμετοχή τους σε διαθρησκευτικές εκδηλώσεις όπου επικεφαλής είναι εκπρόσωποι του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Και όταν η ρωσική ορθοδοξία δεν είναι παρούσα σε σημαντικές εκδηλώσεις οικουμενικού διαλόγου, τότε ο οικουμενικός διάλογος θα πάει δεκαετίες πίσω. 

Εδώ και αιώνες η Ουκρανία ήθελε να αποκτήσει καθεστώς αυτοκέφαλης εκκλησίας . Για πολλούς Ρώσους κάτι τέτοιο φαίνεται ανήκουστο, γιατί θεωρούν ότι και πολιτικά και θρησκευτικά, Ρώσοι, Ουκρανοί και Λευκορώσοι ανήκουν όλοι μαζί. Βέβαια η διένεξη έχει από καιρό ξεπεράσει θέματα πίστης. Πρόκειται κυρίως για πτυχές που αφορούν σε θέματα εξουσίας και οργάνωσης. 

Όλα τα μηνύματα δεν δείχνουν ότι η διένεξη θα λυθεί ειρηνικά καθώς στις ανατολικές εκκλησίες κυριαρχεί το εθνικό στοιχείο πολύ πιο έντονα από ότι στις εκκλησίες της Δύσης. Κι αυτό βγαίνει αυτήν την εποχή περισσότερο στην επιφάνεια. Ήδη  γίνεται εμφανής μια ταύτιση ή η εγγύτητα ανάμεσα στο Πατριαρχείο της Μόσχας με το Κρεμλίνο.Και ο Στάλιν προσπάθησε να εργαλειοποιήσει την εκκλησία, αλλά αυτό που συμβαίνει με τον πρόεδρο Πούτιν είναι εντυπωσιακό καθώς εμφανίζεται ως υπερασπιστής της πίστης και  χρησιμοποιεί το χαρτί των παραδοσιακών αξιών για να διαχωρίζει τη θέση του από τη Δύση.